Edukacja pacjenta w zakresie usprawniana po zabiegu częściowej i całkowitej endoprotezy stawu biodrowego w Oddziale chirurgii urazowo-ortopedycznej.
Zerowa doba po zabiegu.
- Ułożenie kończyny operowanej w szynie derotacyjnej, w odwiedzeniu 30 stopni (klin między nogami) oraz zgięciu 20 stopni, co zabezpiecza operowany staw przed podwichnięciem oraz stwarza warunki do optymalnego gojenia tkanek.
- Wykonywanie ćwiczeń oddechowych, izometrycznych oraz krążeniowych kończyn (zał. 1).
- Przyjmowanie właściwych pozycji podczas spania, siadania, wstawania, mycia, ubierania oraz unikanie tych, które grożą podwichnięciem stawu (materiały edukacyjne - zał. 2).
Pierwsza doba po zabiegu.
- Stosowanie szyny derotacyjnej oraz klina między nogami.
- Bezpieczne siadanie ze spuszczonymi nogami z pomocą terapeuty (zachowanie kąta 90 stopni między udem a tułowiem oraz z pełnym podparciem uda).
- Ćwiczenia czynne wykonywane samodzielnie, bądź przy pomocy terapeuty (zał. 1).
Druga doba po zabiegu.
- Stosowanie klina między nogami.
- Stosowanie szyny derotacyjnej tylko podczas snu.
- Kontynuacja wcześniej wyuczonych ćwiczeń.
- Dobór odpowiedniego obuwia.
- Dopasowanie pończochy przeciwobrzękowej i przeciwzakrzepowej (stosowanie przez 6 tygodni).
- Chodzenie z balkonikiem lub przy pomocy kul z obciążeniem operowanej kończyny (asekuracja przez rehabilitanta za pomocą wózka inwalidzkiego).
- Kontrola chodu i ustawienia stopy.
- Korzystanie z toalety przystosowanej dla chorych po zabiegu.
- Omówienie z pacjentem konieczności dostosowania mieszkania, otoczenia do funkcjonowania pacjenta w warunkach dla niego optymalnych (podniesione łóżko, podwyższone siedzenie, nadstawka na toaletę, zamontowanie uchwytów w łazience).
Trzecia doba po zabiegu.
- Kontynuacja stosowania szyny i klina.
- Kontynuacja ćwiczeń.
- Doskonalenie chodu po płaskiej powierzchni.
Czwarta doba po zabiegu.
- Kontynuacja stosowania szyny i klina.
- Kontynuacja ćwiczeń.
- Nauka chodu po schodach.
- Aktywizacja pacjenta - pacjent samodzielny i niezależny.
Od piątej doby po zabiegu do dnia wypisu.
- Kontynuacja stosowania klina (przez 6-10 tygodni).
- Utrwalanie zdobytych umiejętności.
- Podejmowanie aktywności fizycznej oraz gimnastyki domowej według zaleceń fizjoterapeuty i wyuczonego schematu postępowania.
Proces rehabilitacji zależy od ogólnego stanu pacjenta, chorób współistniejących oraz od stopnia sprawności przed zabiegiem.
ZALECENIA DLA PACJENTÓW PO ZABIEGU ENDOPROTEZY CZĘŚCIOWEJ I CAŁKOWITEJ STAWU BIODROWEGO.
- Nie zakładaj nogi na nogę i nie podnoś kolan powyżej poziomu siedzenia.
- Nie krzyżuj podudzi podczas stania, siedzenie i leżenia.
- Nie zginaj nogi w stawie biodrowym powyżej kąta 90 stopni.
- Nie schylaj się chcąc podnieść coś z podłogi.
- Nie pochylaj się ani nie kucaj. Jeśli chcesz podnieść przedmiot z podłogi, stań przodem do przedmiotu, cofnij operowaną nogę, zdrową ugnij i pochyl tułów do przodu.
- Nie siadaj na miękkich, niskich krzesłach, parkowych ławkach, w których biodra znajdują się poniżej kolan.
- Siadaj na stabilnych krzesłach z oparciami pod łokcie, a wstając pomagaj sobie wykorzystując siłę ramion.
- Wstając z krzesła wysuń nogę operowaną do przodu, a ciężar ciała przenieś na nogę zdrową.
- Podczas posiłku siadaj przodem do stołu.
- Unikaj siedzenia dłużej niż godzinę, jeśli chcesz odpocząć raczej się połóż.
- Wykonuj obroty drobnymi kroczkami przez zdrowy bok, nie skręcaj kolan do wewnątrz.
- Nie siadaj do wanny, lepiej korzystaj ze specjalnego siedziska pod prysznicem.
- Chodź często na krótkie spacery, aby poprawić kondycję.
- Codziennie wykonuj ćwiczenia według wyuczonego schematu.
- W nocy układaj poduszkę między kolanami ( nogi w rozkroku).
- W miarę możliwości śpij na plecach, a na boku operowanym od 6 tygodnia.
- W toalecie zainstaluj podwyższoną deskę sedesową, a w toaletach publicznych korzystaj z urządzeń dla osób niepełnosprawnych.
- Po schodach wchodź najpierw nogą zdrową, a następnie dostaw nogę operowaną oraz kule.
- Po schodach schodź stawiając najpierw kule oraz nogę operowaną, a następnie dostaw nogę zdrową.
- Utrzymuj stałą wagę ciała.
ĆWICZENIA DLA PACJENTÓW Z CZĘŚCIOWĄ I CAŁKOWITĄ ENDOPROTEZĄ STAWU BIODROWEGO.
- W pozycji leżąc na plecach, kończyna dolna wyprostowana.
- Dociskaj kończynę dolną do podłoża.
- Utrzymaj pozycję 7 sekund.
- Powtórz 10 razy.
- W pozycji leżąc na plecach, podłuż pod kolano zwinięty ręcznik.
- Powoli wyprostuj kolano i lekko unieś stopę w górę od podłoża, ciągle zachowując kontakt z ręcznikiem.
- Utrzymaj pozycję 7 sekund.
- Powtórz 10 razy.
- W pozycji leżąc na plecach, kończyna dolna wyprostowana.
- Powoli przesuwaj stopę po podłożu w kierunku do siebie (zginanie stawu kolanowego).
- Powróć do pozycji wyjściowej.
- Powtórz 10 razy.
- W pozycji leżąc na plecach, kończyna dolna wyprostowana.
- Zginaj stopę w dół (w kierunku podłoża).
- Przytrzymaj 7 sekund w tej pozycji.
- Powtórz 10 razy.
- W pozycji leząc na plecach, kończyna dolna wyprostowana.
- Przesuń kończynę dolną w bok.
- Powróć do pozycji wyjściowej.
- Powtórz 10 razy.
- W pozycji leżąc na plecach, kończyna dolna wyprostowana.
- Ściśnij pośladki, wciągnij brzuch.
- Przytrzymaj 7 sekund w tej pozycji.
- Powtórz 10 razy.