Połogiem nazywamy czas pierwszych sześciu tygodni po porodzie. Cofają się wtedy wszelkie zmiany, jakie zaszły w ciele kobiety w okresie 9 miesięcy ciąży.
Możemy podzielić go na 3 okresy:
- wczesny okres poporodowy (tzw. IV-y okres porodu - patrz rozdział VI)
- wczesny połóg - (trwa 10 -14 dni) dokonują się w nim zmiany wsteczne w narządach rodnych, odnawia się błona śluzowa macicy, goją się rany poporodowe
- późny połóg (4 -6 tygodni) - ostatecznie dokonują się zmiany inwolucyjne (wsteczne) w narządach rodnych i w całym organizmie.
Oprócz wycofywania się zmian ciążowych i porodowych oraz gojenia się ran porodowych - rozpoczyna się i utrzymuje proces laktacji, a jajniki ponownie podejmują swoje czynności.:
- Co się dzieje z macicą - macica ulega procesowi tzw. inwolucji (zmian wstecznych). Bezpośrednio po porodzie, znajduje się na wysokości pępka lub nieco poniżej (1 -2cm) i waży 1000 g.
W ciągu najbliższych dziesięciu dni stopniowo zmniejsza się i obkurcza - średnio dziennie o 1 cm. Około dziesiątego dnia właściwie chowa się pod spojeniem łonowym. Zmniejszenie ogólnej masy i rozmiarów powoduje, że około 6 tygodnia macica wraca najczęściej do swojej wagi z przed ciąży tzn. 50 -70 g. - Jama macicy po porodzie jest jedną wielką raną. Jednak błona śluzowa macicy szybko się odradza, regeneruje - a ten proces odnowy trwa do około 14 tygodnia połogu.
Odchody połogowe - jest to tzw. wydzielina przyranna, w skład której wchodzą: elementy krwi, strzępki nabłonka i śluz. Charakter odchodów zmienia się wraz ze stopniowym procesem gojenia się rany macicy. Wyglądają one następująco: - • 1 -3 dni mają one charakter krwisty
- • 5 -6 dni mają one charakter różowo-brązowy
- • 10 -14 dni - są surowiczo-białawe (większa ilość leukocytów)
- • do około 4 tygodnia - surowiczo-wodniste
- • 4 -6 tydzień - stopniowe zanikanie odchodów.
Odchody powinny być w miernej ilości, stopniowo się zmniejszać, oraz być bez zapachu. Powrót odchodów np. krwistych o nieprzyjemnym zapachu pomiędzy np. 10 -14 dniem jest objawemnieprawidłowym. Pamiętaj zgłoś się do lekarza. - Ogólna waga ciała - bezpośrednio po porodzie stracisz około 4,5 -5 kg (waga dziecka oraz łożyska). Następnie, w najbliższym tygodniu jeszcze około 2,5 kg (zmniejsza się objętość macicy, oraz tracisz zbędną ilość płynów z organizmu). Resztę zbędnych kilogramów, masz szansę stracić, w ciągu najbliższych miesięcy (szczególnie jeżeli będziesz dziecko karmiła piersią).
- Połogowe zmiany w sutkach - sutki są narządem, który dopiero teraz zaczyna pracować.
Prolaktyna - hormon przedniego płata przysadki mózgowej - powoduje wytwarzanie mleka.
Oxytocyna - hormon tylnego płata przysadki mózgowej - przyczynia się do wystrzykiwania mleka z kanalików mlecznych. Rozpoczyna się laktacja (dokładniej ten problem omówiono w rozdziale dotyczącym karmienia piersią). - Pierwsza miesiączka po porodzie - oraz pierwsza owulacja zależy od różnych czynników, a szczególnie od: czasu trwania karmienia piersią oraz od Twojego indywidualnego stanu zdrowia.
U kobiet, które nie karmią piersią: owulacja może wystąpić już między 3 -5 tygodniem po porodzie, natomiast miesiączka między 5 -8 tygodniem.
U kobiet karmiących piersią - pierwsze cykle miesiączkowe pojawiają się pod koniec okresu karmienia lub dopiero po ustaniu karmienia. Natomiast owulacja może wystąpić wcześniej - najczęściej w momencie, gdy kończy się karmienie piersią tzw. pełne - czyli tylko piersią.
Pamiętaj - okres karmienia piersią - nie jest okresem chroniącym Cię przed kolejną ciążą !
mgr Krystyna Kubaczka
