Owrzodzenie … co to jest?
Owrzodzenie jest rodzajem trudno gojącej się rany, powstaje wskutek upośledzenia przepływu krwi w żyłach lub/i tętnicach podudzia. Powstaje najczęściej na przyśrodkowej powierzchni podudzia, powyżej stopy i poniżej kolana.
Owrzodzenia mogą być na podłożu uszkodzeń żylnych, tętniczych, w przebiegu cukrzycy lub owrzodzeń na tle gośćcowym.
Owrzodzenie … już jest i co dalej?
Najlepsze efekty w leczeniu owrzodzeń podudzi odnosi się dzięki stosowaniu wielokierunkowego i skojarzonego postępowania terapeutycznego.
Należy pamiętać, że poza leczeniem miejscowym – a więc zmianą opatrunków, również pozostałe aspekty procesu terapeutycznego są ważne : leczenie ogólne, leczenie przeciwbólowe, utrzymanie właściwej masy ciała, właściwej podaży białka, a także stosowanie terapii uciskowej ( np. w formie podkolanówek czy pończoch przeciw żylakowych) oraz ćwiczenia izometryczne.
Owrzodzenia … jak sobie samemu radzić?
Przed przystąpieniem do zmiany opatrunku przygotuj sobie potrzebny zestaw do zmiany opatrunku. W skład wcześniej wspomnianego zestawu wchodzą:
- rękawiczki;
- gaza lub gaziki jałowe;
- opatrunki wg aktualnego zlecenia;
- środek antyseptyczny;
- sól fizjologiczna;
- worek foliowy ( na śmieci);
- bandaż;
- podkład higieniczny;
- płyn do dezynfekcji rąk
- nożyczki ( przeznaczone tylko do opatrunków, dezynfekowane przed i po użyciu).
- Umyj ręce.
- Przygotuj potrzebny zestaw na stole, najlepiej na serwecie, pokładzie higienicznym oraz worek foliowy na zużyty sprzęt.
- Zdezynfekuj ręce
- Załóż rękawiczki.
- Zdejmij brudny opatrunek, w razie potrzeby nawilż go solą fizjologiczną, unikaj zrywania opatrunku „ na siłę”.
- Zdezynfekuj ręce.
- Załóż rękawiczki.
- Umyj kończynę, pod bieżącą wodą, zrezygnuj z długich kąpieli, unikaj szarego mydła, do mycia użyj środka przeznaczonego do mycia rany, osusz kończynę czystym ręcznikiem. Ściągnij rękawiczki.
- Zdezynfekuj ręce.
- Załóż rękawiczki.
- Spryskaj powierzchnię rany środkiem antyseptycznym zleconym przez lekarza. Delikatnym ale decydowanym ruchem oczyść ranę, pamiętając, aby odbywało się to od środka do zewnątrz. Ściągnij rękawiczki.
- Zdezynfekuj ręce.
- Załóż rękawiczki.
- Przytnij opatrunek do wielkości rany wg instrukcji producenta.
- Załóż opatrunek wg zlecenia, na opatrunek pierwotny nakładaj opatrunek wtórny ( np. piankowy) i zabezpiecz bandażem.
- Zdejmij rękawiczki, wyrzuć do worka przeznaczonego na śmieci, worek zwiąż i wyrzuć.
- Zdezynfekuj ręce.
Na sam koniec należy pamiętać o kilku zasadach:
- Każdego dnia dbaj o skórę podudzi i stóp, nie zapominaj o przestrzeniach między palcowych.
- Mycie kończyny dolnej zawsze pod bieżącą wodą.
- Dbaj o czystość swojego otoczenia, w tym bielizny osobistej i pościelowej.
- Stosuj farmakoterapię wg aktualnych zaleceń.
- Wykonuj regularnie ćwiczenia usprawniające krążenie w kończynach dolnych – również ofilaktycznie w zdrowej kończynie.
- Pamiętaj o właściwej diecie bogatej białko.
- I na koniec znajdź lekarza bądź pielęgniarkę specjalizując się w ranach, regularnie ich odwiedzaj.
Co mnie powinno zaniepokoić??
Jeśli pojawią się któreś z poniższych objawów należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza:
- zwiększone, nagłe dolegliwości bólowe;
- zaczerwienienie, ocieplenie kończyny;
- gorączka;
- wzrost wydzieliny, cuchnący odór.
Opracowała: mgr Magdalena Caputa
