ŻYWIENIE W PRZEWLEKŁYM ZAPALENIU TARCZYCY – Niedoczynność tarczycy CHOROBA HASHIMOTO
Jest to choroba autoimmunologiczna, w wyniku której organizm produkuje przeciwciała, które atakują tarczycę prowadząc do stopniowego jej niszczenia i niedoczynności. Niedoczynność tarczycy to niedobór hormonóe tarczycy T3-trijodottroniny i T4 – tyroksyny, powodujący spowolnienie procesów metabolicznych w organiznie człowieka.
U wielu chorych na Hashimoto występują niedobory witamin D, B 12, żelaza, magnezu, selenu, cynku. Tarczyca lubi jod, dlatego w przypadku osób cierpiących na niedoczynność tarczycy bardzo istotną rolę odgrywa dostarczanie do organizmu odpowiedniej ilości jodu. Również bardzo często występuje nietolerancja laktozy.
Dieta powinna być lekkostrawna, bezlaktozowa, bezglutenowa o całkowitej kaloryczności ok. 18000- 2000 kcal na dobę.
ZALECENIA I UWAGI
Jedz regularnie. Posiłki spożywaj 4-5 razy dziennie, małe objętościowo o stałych porach. Regularne posiłki poprawią tempo przemiany materii. Ostatni posiłek na 2 godziny przed snem.
Potrawy nie powinny być zbyt gorące ani zbyt zimne.
Stosuje się potrawy gotowane w wodzie i na parze, pieczone w pergaminie i duszone bez tłuszczu. Zabrania się podawania potraw smażonych. Zupy czyste na wywarach mięsnych i warzywnych. Sosy sporządza się na wywarach warzywnych.Potrawy podprawia się zawiesinami z wody i mąki bezgluten. Nie zaleca się używania zasmażek, śmietany.
Należy dostarczyć do organizmu jod. Jego żródła to: sól kuchenna jodowana (bez sodu np.salvita), owoce morza, świeże ryby morskie: dorsz, łosoś, płastuga, makrela, tuńczyk, śledzie, szparagi jarmuż. Ryby moskie, które dostarczają selen i vit D należy jeśc nawet 3-4 razy w tygodniu
Z diety eliminujemy: gluten, a więc zboża oraz produkty z nich wytworzone ( kasze, makarony, pieczywo glutenowe, ciasta, bułka tartakawa zbożowa, płatki, otręby a także piwo ) nabiał (laktoza) - mleko krowie, twarogi, sery żółte, topione, jogurty, maślanki , kefiry
Ww produkty należy mocno ograniczyć lub wykluczyc całkowice , w zalezności od samopoczucia jakie objawy bedą się pojawiały po ich spożyciu.
Z tłuszczy można stosować: olej kokosowy (do obróbki termicznej i na zimno), olej lniany (dodatek do potraw), z wiesiołka, oliwa z oliwek (na zimno do potraw), tahini (do kanapek; z nasion sezamu), masło klarowane (do obróbki termicznej).
Białko powinno być chude , pełnowartościowe, pochodzenia zwierzęcego.
Całkowicie wyklucza się cukier i słodycze.
Z diety należy wykluczyć produkty, które mogą ograniczyć przyswajanie jodu z pożywienia min.:
- warzywa kapustne( kapusta, kalafior, jarmuż, brokuły, brukiew, rzepa
- soja spozywcza, substancje w niej zawarte mogą hamować syntezę hormonów tarczycy
- orzeszki ziemne i gorczyca ze względu na zawarte w nich substancje wolotwórcze
wolotwórcze działanie w/w produktów jest tym wyższe, im mniejsza jest podaż jodu, dlatego tak ważne jest stosowanie diety
Należy unikać soi pod każdą postacią, oleju sojowego,kotletów sojowych,flaczków sojowych,gotowych wędlin,kiełbas, parówek bo w 99% zawierają soję.
Wskazane jest pić wodę mineralną niegazowaną z jodem, ok 1,5-2 litry dziennie
Potrawy należy przyprawiać kwaskiem cytrynowym, sokiem z cytryny, zieloną pietruszką, zielonym koperkiem.
Należy całkowicie zrezygnować z alkoholu i palenia tytoniu.
Produkty i potrawy wskazane i przeciwwskazane w schorzeniach tarczycy
PRODUKTY I POTRAWY |
ZALECANE |
PRZECIWWSKAZANE |
napoje |
mleko kozie, kokosowe, ryżowe , migdałowe, kawa zbożowa i bawarka z mlekiem kokosowym, kozim, ryżowym , herbata czerwona, owocowa, ziołowa, soki naturalne wyciskane z owoców i warzyw, kompoty, napoje mleczne bez zawartości laktozy, niegazowane wody mineralne z jodem |
alkoholowe, w tym piwo, kakao, płynna czekolada, kawa prawdziwa, mleko krowie, kefir, maślanka, jogurt, wody i napoje mocno gazowane
|
produkty zbożowe |
makarony kukurydziane, ryżowe , bezglutenowe, płatki owsiane ( jeżeli jest symbol przekreślonego kłosa ), ryżowe , jaglane, kasza jaglana, gryczana, mąka : ryżowa , ziemniaczana, kukurydziana , z kasztana jadalnego, gryczana , z komosy ryżowej , amarantusowa , migdałowa, kokosowa ; komosa ryżowa, ryże (w szczególności basmati ), siemię lniane |
pszenica, żyto , jęczmień oraz produkty z nich wytworzone jak makarony, kuskus , chrupki , płatki śniadaniowe na bazie ww zbóż |
pieczywo |
bezglutenowe: na bazie mąki ryżowej , gryczanej, kukurydzianej, ziemniaczanej , chrupki kukurydziane |
pieczywo pszenne , żytnie , razowe , sojowe , cukiernicze, półcukiernicze, biszkopty, suchary |
dodatki do pieczywa |
twaróg kozi , domowe wędliny , jajko na miękko, twardo, jajecznica / parze, pasty mięsne, jarzynowe, mięsno-jarzynowe , rybne |
twaróg ,sery feta, pleśniowe , dojrzewające, fromage ,sery topione , wędliny sklepowe, konserwy, pasztetowa, salceson, dżemy, miody naturalne |
tłuszcze |
masło klarowane, oliwa z oliwek, olej kokosowy, lniany, z wiesiołka |
masło, smalec, słonina, boczek, margaryny twarde, tłuszcze kuchenne |
zupy i sosy |
na wywarach mięsnych i warzywnych, podprawiane zawiesiną z wody i mąki bezglutenowej
|
tłuste , zawiesiste , zasmażane , zaprawiane śmietaną , pikantne ,esencjonalne rosoły , buliony sosy ostre: musztardowy, śmietanowy |
dodatki do zup |
ryż, makarony bezglutenowe, kasza gryczana, jaglana, ziemniaki, bataty |
kluski francuskie, kluski kładzione, makarony, kasza jęczmienna , manna |
mięso, drób, ryby |
chude mięsa: drób, króliki, wołowin, wieprzowina, cielęcina chude świeże ryby morskie: dorsz , łosoś, płastuga, śledzie, makrela, tuńczyk |
tłusta wołowina, wieprzowina, baranina, dziczyzna, kaczki, gęsi, flaki, mózg, potrawy pieczone, smażone, marynowane |
potrawy półmięsne i bezmięsne |
budynie z mięsa, z kasz bezglutenowych z mięsem, z warzywami, risotto z mięsem i warzywami , makarony bezlutenowe z mięsem, kluski śląskie -same lub z mięsem / mące ziemniaczanej , zapiekanki z kasz bezgluten. i mięsa lub warzyw ,naleśniki na mące kukurydzianej ze szpinakiem |
pierogi, knedle, wszelkie potrawy smażone na tłuszczu : placki ziemniaczane, krokiety , bliny, kotlety bigos, łazanki z kapustą, fasolka po bretońsku |
warzywa |
świeże i mrożone: marchew, pietruszka, kalafior, selerbrokuły, dynia, szpinak , buraki, sałata zielona,lodowa, warzywa kapustne, kapusta pekińska, kiszona, kalarepa,szparagi, jarmuż, rzodkiewki, ogórki zielone, chrzan, awokado, suche nasiona roślin strączkowych warzywa w postaci gotowanej ,sałatek i surówek |
warzywa psiankowe :papryka-każdego koloru , pomidory , bakłażany, przecier pomidorowy, soja warzywa marynowane, zasmażane
|
ziemniaki |
gotowane w całości, w postaci puree ; bataty |
odsmażane, smażone z tłuszczem : frytki, krążki, placki, chipsy |
owoce |
bez ograniczeń co do rodzaju |
- |
substancje słodzące |
- |
cukier |
desery |
kisiele, budynie, galaretki owocowe i kompoty - bez cukru , sałatki owocowe |
wszystkie ciasta , torty , słodycze |
przyprawy |
łagodne: sok z cytryny, kwasek cytrynowy, zielona pietruszka , zielony koperek
|
ocet, wegeta , pieprz, papryka słodka, ostra, chili, curry, musztarda ,keczup, ziele angielskie, liść laurowy, gałka muszkatołowa , gorczyca, kostki rosołowe |
sól kuchenna |
sól jodowana ( bez sodu np. salvita ) |
sól niejodowana, z sodem |