Dieta powinna być lekkostrawna, o całkowitej kaloryczności ok. 2000 kcal na dobę. Wymaga od chorego picia dużej ilości płynów. Ma to zapobiec krystalizacji szczawianów. Zaleca się ograniczenie spożycia produktów bogatych w szczawiany i wapń, aby ograniczyć wytrącenie się złogów w postaci szczawianu wapnia ze składników moczu. Nie należy jednak zbytnio ograniczać spożycia wapnia, ponieważ jest on niezbędny do budowy kości, a jego niedobór wpływa na zwiększenie wchłaniania i wydalania szczawianów prowadząc do powstania złogów. Dlatego zaleca się umiarkowane spożycie nabiału.
ZALECENIA I UWAGI
Jedz regularnie. Posiłki spożywaj 5 - 6 razy dziennie, małe objętościowo o stałych porach. Potrawy nie powinny być zbyt gorące ani zbyt zimne. Posiłki powinny być spożywane spokojnie, bez pośpiechu.
Ostatni posiłek powinien być jedzony około 3 godziny przed pójściem spać.
Stosuje się potrawy gotowane w wodzie i na parze, pieczone w folii lub w pergaminie i duszone bez tłuszczu. Zabrania się podawania potraw pieczonych i smażonych w głębokim tłuszczu. Dozwoloną ilość tłuszczu dodaje się w postaci surowej do gotowych potraw . Zupy i sosy sporządza się na wywarach warzywnych. Potrawy podprawia się zawiesinami z wody i mąki.
Zabrania się używania zasmażek i śmietany.
Zaleca się spożywanie produktów obfitujących w błonnik. Dlatego w diecie wskazane są warzywa i owoce spożywane w postaci surowej. Nie powinno zabraknąć produktów zbożowych pełnoziarnistych.
Zaleca się umiarkowane spożycie nabiału i jaj.
Należy ograniczyć spożycie białka zwierzęcego zawartego w mięsie , przetworach mięsnych, rybach.
Dieta bogata w te produkty również może sprzyjać powstawaniu kamicy nerkowej.
Tłuszcze stosuje się łatwostrawne tj. margaryny miękkie, oliwę z oliwek , śmietankę. Zabrania się natomiast spożywania takich tłuszczów jak : smalec, słonina , łój, boczek wędzony, tłuste wędliny, śmietanę . Masło dodawane na surowo do potraw jest dozwolone.
Powinno się ograniczyć spożywanie soli kuchennej, przypraw zawierających glutaminian sodu, ponieważ zwiększają one wydalanie moczanu sodu i wapnia z organizmu.
Bardzo ważne jest wypijanie odpowiedniej ilości płynów w ciągu dnia. Wskazane jest wypijanie około 2-3 litrów płynów na dzień w postaci wody mineralnej, soków owocowych. Pomocne jest picie naparów z ziół ( liście mącznicy, brzozy, ziele nawłoci, korzeń lubczyka ). Po posiłkach, przed pójściem spać i po wstaniu z łóżka należy wypić 2 szklanki płynu.
Picie płynu przed pójściem spać rozcieńcza mocz w ciągu nocy. Zapewni to lepsze "przepłukiwanie nerek", a tym samym ograniczenie powstawania kamieni.
Potrawy należy przyprawiać kwaskiem cytrynowym, ziołami, zieloną pietruszką, zielonym koperkiem, majerankiem, cynamonem, wanilią. Należy ograniczyć sól, vegetę, a wykluczyć pieprz, ocet, musztardę.
Całkowicie zrezygnuj z papierosów i napojów alkoholowych.
Przykładowe jadłospisy
|
ŚNIADANIE |
II ŚNIAD. |
OBIAD |
PODWIECZOREK |
KOLACJA |
|
kawa zboż. z ml., masło, graham, powidła |
jabłko |
pieczarkowa z ziemn.,zrazy dusz. ćwikła, kasza gryczana, |
kisiel truskawkowy |
herbata,graham,masło, pasta warzywna |
|
herbata, żytni, masło, ser biały z rzodkiewką |
biszkopty |
barszcz biały z ziemn., kluski na parze z sosem jagodowym |
arbuz |
herbata owoc., żytni, masło,wędlina drob., |
|
kawa zboż.czarna,masło, razowy, miód nat. |
kefir nat. |
ryżowa, kopytka ziemniaczane, sur. z marchwi i jabłka |
galaretka owocowa |
herbata, razowy, masło, pasta mięsno-warzywna |
|
herbata, graham, masło, polędwica drobiowa |
sałatka owocowa |
kalafiorowa z makar., naleśniki z musem jabłkowym |
jogurt naturalny |
herbata, graham, masło, jajecznica / parze |
|
bawarka, żytni, masło, marmolada |
budyń waniliowy |
krem z dyni z grzanek., potrawka zkurczaka z warzywami, ziemniaki |
brzoskwinia |
herbata, żytni, masło, ser żółty |
|
kawa zboż.czarna, masło razowy, jajko / miękko |
maślanka |
koperkowa z ziemn.,ryż z jabłkami z cukrem i tłuszczem |
pomarańcza |
herbata, razowy,masło, szynka konserwowa |
|
herbata owoc., graham, masło, serek homogeniz. |
ciasto biszkopt. |
barszcz z ziemniakami, makaron z warzywami, sos koperkowy |
sałatka owocowa |
herbata, graham, masło, pasta rybna |
Produkty wskazane i przeciwwskazane w kamicy szczawianowo-wapniowej
|
PRODUKTY |
ZALECANE |
PRZECIWSKAZANE |
|
pieczywo i prod.zbożowe |
orkiszowe, żytnie, graham, razowe, pszenno-żytnie, żytnio-razowe mąka-razowa,orkiszowa,graham, gryczana, owsiana, kukurydziana kasze i ryż - ryż brązowy, biały, dziki, kasza pęczak, gryczana, jaglana, jęczmienna, perłowa płatki i otręby - płatki owsiane jęczmienne, pszenne, kukurydziane, otręby pszenne, owsiane |
pszenne, mąka pszenna, ryż biały, kasza manna, makarony z mąki pszennej |
|
dodatki do pieczywa |
dżemy, marmolady, powidła, miód naturalny |
ograniczone: chudy twaróg, sery topione i żółte, jajka gotow. na miękko, na twardo, jajecznica na parze, chude wędliny drobiowe, szynki wieprzowe, pasty mięsne, rybne przeciwskazane: tłuste wędliny, konserwy mięsne, rybne, pasztetowa,salceson , ryby wędzone, marynowane |
|
mleko |
- |
ograniczone: chudemleko i jego przetwory |
|
tłuszcze |
olej rzepakowy, lniany, sojowy, słonecznikowy, oliwa z oliwek |
ograniczone : masło przeciwskazane : margaryny twarde,smalec, słonina, boczek, łój |
|
mięso, drób ryby |
- |
ograniczone: chuda wołowina, wieprzowina, cielęcina, chudy drób, chude gatunki ryb przeciwskazane: tłusta wołowina, baranina, wieprzowina, dziczyzna, podroby, tłusty drób, tłuste gatunki ryb |
|
warzywa |
pietruszka, bakłażany, rzeżucha, brokuły, kabaczki, dynia, kalafior, pieczarki, cykoria, szparagi,ogórki, brukiew, kalarepa, papryka, rzodkiewka, grzyby, por, cebula, brukselka, kukurydza
|
ograniczone:ziemniaki, seler, marchew, buraki, pomidory, sałata zielona i lodowa, wszystkie rodzaje kapust, nasiona roślin strączkowych przeciwskazane - szpinak, szczaw, rabarbar, boćwina, kiszonki, koncentraty zup i sosów |
|
owoce |
jabłka, gruszki, czereśnie, wiśnie, poziomki, maliny, jagody, jeżyny,porzeczki czarne i białe, granat, melon, arbuz, brzoskwinie, nektarynki, morele, mandarynki, ananas, pomarańcze, grejpfrut, kiwi |
ograniczone: śliwki , agrest, truskawki, winogrona, czerwona porzeczka, cytryny przeciwskazane: figi suszone |
|
napoje |
woda mineralna niegazowana, słaba herbata, herbaty owocowe, napary ziołowe, kawa zbożowa, soki owoc. |
kawa naturalna, kakao, mocna herbata, woda mineralna gazowana , napoje gazowane, bardzo słodkie soki i napoje |
|
przyprawy |
zioła : bazylia, szałwia, rozmaryn, estragon, oregano, pietruszka zielona, koperek zielony, ziele angielskie, liście laurowe, wanilia, cynamon, |
ograniczone: sól, musztarda, curry, imbir przeciwskazane: ocet, pieprz,chili, tabasco i inne przyprawy z glutaminianem sodu
|
|
desery i słodycze |
kisiele, galaretki owocowe, budynie, bezy, suflety, biszkopty |
ograniczone: cukier przeciwskazane: czekolada, batony, tłuste ciasta, torty, desery z używkami, chałwa, słodycze zawierające kakao |
Opracowały: Bożena Puda, Martyna Wachtarczk – dieteyczki szpitalne
