Nawał pokarmu (nawał mleczny), czyli zwiększone wytwarzanie mleka, pojawia się w drugiej, najpóźniej szóstej dobie po porodzie i jest efektem prawidłowego działania hormonów. To naturalna „odpowiedź” Twojego organizmu na potrzeby dziecka.
Po porodzie w Twoim organizmie wzrasta poziom prolaktyny – hormonu, który jest odpowiedzialny za wytwarzanie mleka. Dlatego na początku ilość pokarmu może być zbyt duża dla potrzeb noworodka (nawet 10-krotnie na początku nawału).
Nawał mleczny wynika także ze zmian w składzie pokarmu. Z siary– czyli niewielkich ilości pierwszego, gęstego pokarmu – zmienia się ono w tzw. mleko dojrzałe, którego Twoje piersi wytwarzają znacznie więcej.
Zastój pokarmu objawami przypomina nawał pokarmowy. Piersi są twarde, przepełnione i ciepłe. Mogą występować zaczerwienienia. Nagromadzone w pęcherzykach mleko nie chce z piersi wypływać w sytuacji odciągania pokarmu laktatorem. Możesz wyczuwać pod skórą guzki – oznacza to, że doszło do zablokowania kanalika mlecznego.
Przyczyny zastoju pokarmu to : zła technika lub pozycja karmienia, długie przerwy między karmieniami, nieprawidłowa technika odciągania pokarmu ręką (bolesne uciskanie piersi),zaprzestanie karmień nocnych (dokarmianie mieszanką),noszenie zbyt ciasnego biustonosza ugniatającego biust i blokującego przepływ pokarmu.
Jak sobie radzić z nawałem i zastojem pokarmu?
Jak najczęściej przystawiaj dziecko do piersi i pozwól mu ssać długo, by dobrze ją opróżnił.
- Upewnij się, że odpowiednio przystawiasz dziecko i sprawdź, czy niemowlę prawidłowo ssie.
- Karm naprzemiennie. Kolejne karmienia rozpoczynaj raz od jednej, a raz od drugiej piersi.
- Karm dziecko „na żądanie”, czyli ok. 8-12 razy na dobę. Ważne jest, by nie opuszczać nocnych karmień.
- Zachęcaj dziecko do jedzenia, jeśli zbyt długo nie dopomina się o posiłek: dotknij brodawką ust dziecka, aby zachęcić je do ssania. Możesz też połaskotać w policzek, stópkę lub zmienić dziecku pieluszkę.
- Przystawiaj dziecko do piersi, gdy czujesz, że się przepełniają. Jeśli są tak pełne, że dziecku trudno je uchwycić, odciągnij odrobinę pokarmu -jednak nie za dużo, ponieważ odciąganie pokarmu pobudza piersi do wytwarzania mleka i skutek może być odwrotny do zamierzonego.
- Noś wygodny biustonosz, który będzie dobrze podtrzymywał ciężkie piersi i ułatwiał karmienie.
- Jeśli w czasie nawału mlecznego nie możesz karmić piersią, powinnaś odciągać pokarm co najmniej 8 razy na dobę.
Po około dwóch tygodniach laktacja powinna się unormować, a piersi przestaną wytwarzać mleko „na zapas”.
Jeśli jednak sposób karmienia jest prawidłowy, a objawy nie ustępują, po karmieniu możesz stosować na piersi zimne okłady (chłód spowoduje zmniejszenie produkcji pokarmu). Jeśli nie karmisz piersią, powinnaś odciągać pokarm przynajmniej 8 razy na dobę.
Jeżeli objawy nawału mlecznego nie ustępują nadal po 6 tygodniach, lub objawy zastoju pokarmu nie ustępują po 6 dniach skontaktuj się z położną , lekarzem lub doradcą laktacyjnym, którzy zdiagnozują przyczynę i pomogą Ci w ustabilizowaniu laktacji.
Gdy zauważysz ból, opuchnięcie i zaczerwienienie piersi lub podwyższoną temperaturę, poinformuj o tym lekarza, by w porę uniknąć powikłań mogących być skutkiem niewłaściwego postępowania z nawałem i zastojem pokarmu
Karmiąc prawidłowo i przestrzegając zaleceń lekarza, ustabilizujesz laktację na odpowiednim poziomie. Pamiętaj, że zaniedbania i błędy popełnione podczas nawału mlecznego i zastoju pokarmu mogą prowadzić do zapalenia piersi
Gorączka a karmienie piersią, czyli zapalenie piersi
Zapalenie piersi charakteryzuje się osłabieniem, wysoką gorączką, bólem mięśni. Piersi są rozgrzane i bolą. Częstą przyczyną zapalenia piersi jest niewłaściwe postępowanie w czasie zastoju mlecznego: ograniczanie picia płynów, zaniechanie karmienia chorą piersią, mocne i bolesne uciskanie piersi.
Co możesz zrobić?
- Karm chorą piersią często i długo, co 1,5-2 godziny.
- Stosuj różne pozycje do karmienia, w szczególności pozycję spod pachy.
- Zażywaj lek przeciwbólowy z ibuprofenem lub paracetamolem.
- Jeśli po 1. dniu nie nastąpi poprawa, zgłoś się do lekarza. Zapewne przepisze Ci antybiotyk, który nie zaszkodzi dziecku i umożliwi dalsze karmienie piersią.
mgr Dorota Mecha
