Po infekcji, zwłaszcza COVID-19, organizm jest osłabiony i potrzebuje wzmocnienia odporności.
To pozwoli wrócić do formy i uniknąć kolejnych zakażeń.
Odpowiedni sposób odżywiania jest niezwykle istotny dla optymalnego funkcjonowania wszystkich komórek organizmu, w tym układu odpornościowego. Jak się bowiem okazuje, nieprawidłowa dieta bazująca na produktach o wysokim stopniu przetworzenia (np. daniach typu fast food, batonach, ciastkach, cukierkach, chipsach), słodzonych napojach i nieregularnych posiłkach osłabia odpowiedź immunologiczną oraz zaburza równowagę mikrobioty jelitowej. Wszystko to sprzyja większej podatności organizmu na choroby, w tym także zakaźne, takie jak COVID-19.
Osoby, które przeszły COVID- 19 powinny szczególnie zadbać o odporność swojego organizmu oraz redukcję tkanki tłuszczowej, ponieważ nie ma wątpliwości, że przebieg COVID-19 zależy również od naszej masy ciała oraz parametrów metabolicznych.
Co zatem powinniśmy jeść?
Należy zwiększyć udział produktów pełnoziarnistych oraz ilość warzyw w diecie (sezonowych), a także ograniczyć spożycie napojów słodzonych i alkoholu. Zadbajmy też o nasze jelita, o mikroflorę jelit, tam wszystko się zaczyna m.in. osłabienie organizmu, spadek formy fizycznej i psychicznej, problemy z metabolizmem. Odpowiednia podaż probiotyków w postaci naturalnych jogurtów, kefirów czy maślanek oraz kiszonek wzmocni stan mikroflory jelit co pozytywnie wpłynie na odporność organizmu i ogólne wzmocnienie po przebytej chorobie COVID-19
Kolejnym niezwykle istotnym elementem naszej diety, są witaminy. Bardzo ważny jest udział witaminy A oraz beta-karotenu, witaminy E oraz witaminy C, które mają działanie antyoksydacyjne oraz immunomodulujące, czyli poprawiające funkcjonowanie układu odpornościowego, ale także witamina D, która ma znaczący wpływ na wzmocnienie naszego organizmu. Witaminę A znajdziemy w wątróbce, kawiorze, serach żółtych i rybie. Dla osób, które nie lubią wątróbki istnieją alternatywa, bo witamina A w organizmie jest wytwarzana z beta-karotenu, w który obfitują zielone, żółte i czerwone warzywa (brokuły, jarmuż, szpinak, marchew, papryka) oraz owoce (nektarynki, morele)
Witamina C występuje w większości świeżych owoców i warzyw. W największych ilościach w czarnej porzeczce, natce pietruszki, cytrusach, papryce, brokułach i brukselce. Z kolei witaminę E można znaleźć w orzechach, olejach spożywanych na zimno (np. do sałatek), w zarodkach pszennych i zielonolistnych warzywach. Jak wiadomo, świetnym źródłem witamin są warzywa i owoce.
Nie zapominajmy o piciu wody – co najmniej 1,5 litra dziennie. Woda jest niezbędna w życiu, spełnia wiele funkcji w naszym organizmie. Utrzymuje odpowiednia temperaturę ciała,poprawia perystaltykę jelit, usuwa toksyny oraz inne szkodliwe substancje z organizmu. Woda stanowi ochronę dla mózgu, gałki ocznej, rdzenia kręgowego oraz płodu. Wchodzi w skład płynu maziowego w torebkach stawowych.
Walka z osłabieniem i zmęczeniem
Wiele osób po przebytym koronawirusie nie ma apetytu, co również jest spowodowane spadkiem energii.
W tym wypadku lepiej sprawdzą się płynne posiłki. Warto robić sobie koktajle warzywne, owocowe lub owocowo-warzywne, które dodadzą energii. Można eksperymentować w kuchni z różnymi przepisami, jednocześnie pamiętając o tym, by płynne posiłki dostarczały odpowiednią ilość witamin i minerałów.
Utrata węchu i smaku a brak apetytu
Jednym z objawów COVID-19 jest utrata węchu, która może powodować również zaburzenia smaku. Większość pacjentów odzyskuje węch po kilku dniach od przebytej infekcji, jednak zdarzają się przypadku osób, które nic nie czują przez kilka miesięcy. Taka sytuacja może doprowadzić do nadmiernej utraty wagi spowodowanej głównie brakiem apetytu. Zaleca się próbowanie produktów o różnych fakturach (chrupiące, rozpływające się w ustach, twarde, miękkie), a także kolorach i temperaturach (ciepła herbata, zimny napój). Ważne są także codzienne ćwiczenia tzw. trening węchu polegający na intensywnym wąchaniu tych samych zapachów co najmniej dwa razy dziennie.
Parosmia (jednoczesna utrata węchu i smaku) może być również bardzo uciążliwa, jednak w diecie przy chorobie najważniejsze jest na początku dostarczanie organizmowi energii, by mógł walczyć z koronawirusem, a następnie się odbudować.
|
PRODUKTY I POTRAWY |
ZALECANE |
PRZECIWSKAZANE |
|
napoje |
kawa zboż.z mlekiem o niskiej zawartości tłuszczu, bawarka, herbata ,herbata owocowa, ziołowa, soki owocowe, warzywne, kompoty, napoje mleczno -owoc.,jogurt niskotłuszczowe, kefir, maślanka |
alkoholowe, kakao, płynna czekolada, mocna kawa, mocna herbata, mleko pełnotłuste kefir pełnotłusty, wody i napoje gazowane
|
|
pieczywo |
chleb żytni, razowy, graham, pieczywo chrupkie, pszenno-razowe z dodatkiem słonecznika, soi, pieczywo z otrębami i cukiern. z dod. tłuszczu |
pszenne jasne, pieczywo półcukiernicze, suchary, produkty półcukiernicze o dużej zawartości cukru |
|
dodatki do pieczywa |
chudy twaróg, chuda szynka, polędwica, polędwica drobiowa, mięso gotowane, dżemy bez pestek, marmolady, powidła, miód naturalny |
tłusty twaróg i sery dojrzewające, ser topiony, ,tłuste wędliny, konserwy, pasztetowa, salceson |
|
tłuszcze |
w ogranicz. ilości: masło, margaryny miękkie, olej słonecznikowy, rzepakowy, sojowy, oliwa z oliwek |
smalec, słonina, boczek, margaryny twarde, tłuszcze kuchenne |
|
zupy i sosy |
na wywarach warzywnych ,esencjonalne rosoły, buliony, podpraw. zawiesiną z mąki i wody lub mleka sosy łagodne, warzywne, owocowe, mleczne zagęszczane zawiesiną z mąki i wody lub mleka zaprawiane śmietaną, zaciągane żółtkiem, |
tłuste, zawiesiste na wywarach mięsnych, kostnych, grzybowych, zasmażane,
|
|
dodatki do zup |
bułka, grzanki, kasza manna, jęczmienna, ryż, lane ciasto na białkach, ziemniaki, makaron w ograniczonej ilości : groszek ptysiowy |
kluski francuskie, kluski kładzione, grube makarony, suche nasiona roślin strączkowych
|
|
mięso, drób, ryby |
chuda: cielęcina, wieprzowina, wołowina, królik, indyk, kurczak, chudy dorsz, pstrąg, sandacz, szczupak, morszczuk; potrawy duszone, gotowane, potrawki, pulpety, budynie mięsne w ograniczonej ilości : ozorki, serca, płuca, wątroba, karp, leszcz, makrela, mintaj, sola, tłusta wołowina, wieprzowina, baranina, |
dziczyzna, kaczki, gęsi, flaki, mózg, śledzie, sardynki, węgorz, łosoś ; potrawy pieczone, smażone, wędzone, marynowane |
|
potrawy półmięsne i bezmięsne |
budynie z kasz, warzyw, makaron nitki i risotto z mięsem i warzywami, leniwe pierogi na białkach w ograniczonej ilości : zapiekanki z kasz i mięsa lub warzyw, kluski śląskie i z mięsem. |
pierogi, knedle, naleśniki, wszelkie potrawy smażone na tłuszczu : placki ziemniaczane, bliny, kotlety, krokiety ; bigos, łazanki z kapustą, fasolka po bretońsku |
|
warzywa |
młode, soczyste : marchew, pietruszka, seler, dynia, buraki, szpinak, pomidory bez skórki, warzywa gotowane, rozdrobnione lub przetarte, gotowane, surowe soki warzywne rabarbar, sałata z insp., kalarepa, drobno starta surówka z marchwi, selera i jabłka |
sałatek z dod .majonezu i musztardą, warzywa marynowane, mocno solone |
|
ziemniaki |
gotowane, w postaci puree; pieczone, gotowane w całości |
odsmażane, smażone z tłuszczem : frytki, krążki, placki, chipsy |
|
owoce |
dojrzałe, soczyste : cytrusowe, brzoskwinie, morele, banany, jabłka gotowane, pieczone jagodowe, winogrona, wiśnie, kiwi, arbuz, melon |
|
|
desery |
kisiele, budynie, galaretki owoc., kompoty przetarte, bezy, suflety, soki owocowe, przeciery ciasta z małą ilością tłuszczu i jaj , orzechy |
tłuste ciasta, torty, desery z używkami, batony, czekolada, lody, chałwa, słodycze zawierające kakao |
|
przyprawy |
łagodne : sok z cytryny, kwasek cytrynowy,zielona pietruszka, zielony koperek, melisa, majeranek, cynamon, wanilia w ograniczonej ilości : ocet winny, sól, papryka słodka, vegeta, bazylia, tymianek, estragon |
ostre : ocet, pieprz, papryka ostra, chili, curry, musztarda, ziele angielskie, liść laurowy, gałka muszkatołowa, gorczyca |
Opracowały dietetyczki szpitalne: Bożena Puda, Martyna Wachtarczyk
